Елімізде жұмыс күші тапшы. Экономист Ғалымжан Керімбек.
фото: «Астана Жастары»: UGC
Ресми дерекке сүйенсек, Қазақстанда 15-28 жас аралығындағы 84,7 мың жұмыссыз жас тіркелген. Осы мәселені қазір жастар өз күшімен шешуге кіріскен.
Жұмыссыз жастардың жоғары білімі, дипломы бар, алайда тұрақты жұмысы жоқ. Неліктен?
Бүгінгі таңда көпшілікті алаңдатып жүрген осы мәселе төңірегінде белгілі ғалым, академик Азат Әбдірахманов «Өзекті мәселе» бағдарламасында ой қозғаған еді. Көптеген оқырман өз пікірлерін білдірді. Азат Әбдірахмановтың сұхбатын тыңдаған экономика ғылымдарының кандидаты Ғалымжан Есқараұлы айтылған жайтқа қатысты өзінің көзқарасын білдірген еді.
ЕЛІМІЗДЕ ЖҰМЫС КҮШІ ТАПШЫ
Мемлекеттің негізгі саясатының бірі – халықты жұмыспен қамти отырып, әлеуметтік көмек көрсетудің негізінде әлеуметтік топтардың нақты мұқтаждықтарын айқындау, сондай-ақ азаматтың кәсіпті қайта оқып үйренуін және жаңа мамандықты меңгеруін ынталандыру. Қазіргі кезде өндіріс орнының бәсекеге қабілеттілігін арттыруда жоғары білікті және кәсіби мамандар үшін сұраныс артып келеді. Осыған орай ұлттық білікті кадрларды кәсіби жағынан дайындау мен қайта даярлау өзекті және бүгінгі күннің басты талабы болып отыр.
Мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясаты – еңбек ресурстарын тиімді пайдалануда басым бағытты әдіснамасын жасауы керек. Кейбір мемлекеттерге еңбек нарығында нақтыланған тепе-теңдікті ұзақ уақыт бойы қолдап отыру үшін, еңбек ресурсы бойынша тапшылықты оны басқа елдерден келген оралманның негізінде шешіп отырды. Бірақ мұнымен жұмыссыздық мәселесі толық жойылмайды, сондықтан, оның көп немесе аз болуына қарамастан, мемлекетте жұмыс күшінің тапшылығы орын алады.
Еңбек нарығы бойынша көрсеткіштердің серпініне тоқталатын болсақ, 2021 жылмен салыстырғанда жұмыссыздықтың деңгейі (ХЕҰ әдіснамасына сәйкес) 4,8% деңгейіне дейін төмендеді, сондай-ақ 15 және 28 жас аралығында жастардың арасындағы жұмыссыздықтың деңгейі 2021 жылмен салыстырғанда 0,1 есеге өсті және 3,8% құраған.
Халықаралық тәжірибе бойынша, адамның еңбек өндіргіштігі және маманның бір жұмыс орнында жұмыс жасаудың ұзақтылығымен тығыз байланысты екенін дәлелдеді. Арнайы зерттеуге сәйкес жалпы маманның бір орында тиімді жұмыс жасау мерзімі – 4 жыл екен. Психология ережесі бойынша осы кезеңде өндірісті дұрыс түсінудің және басқару жұмыстарын шешу үшін тиісті тәжірибе жинақталады, дегенмен одан әрі қарай ізденісі кемігендіктен білім деңгейі төмендейді. Осыған орай тігінен (қызметтік өсу, карьерлік ауысу) және көлденең бойынша (жаңа міндеттер) маманның жұмысқа деген белсенді тұрақты қарым-қатынасын көрсетеді. Кейбір дамыған елдерде, оның ішінде АҚШ-та 20 жыл 1 компанияда жұмыс жасаған маманмен салыстырғанда 20 жылдың ішінде 4-5 компанияда жұмыс істеген менеджерге сұраныс жоғары.
Елімізде жыл сайын ЖОО бітіруші түлектің есебінен жұмыс күшінің ұсынысы өседі. ЖОО, оның ішінде, кәсіби оқу орынның түлектерін жұмысқа орналастыруды реттейтін тетіктің болмауы кәдімгідей қиындық туғызады.
Қазіргі жастардың кәсіби құндылықтарды аса бағаламауы алаңдатып отыр. Көптеген жастардың арасында кеңінен тарап кеткен еш жерде жазылмаған ұраны – қандай жолмен болса да, табыс табу. Дегенменде жастар – дүниежүзіндегі еңбек нарығындағы ең осал топтың бірі. Бүгінде 20-29 жас аралығындағы қыздар мен жігіттердің шамамен 50 пайызында тұрақты жұмыс орны болмай тұр.
Тіркелген жұмыссыз азаматтарды кәсіби оқыту үш жолмен жүзеге асады: бастапқы білім беру; біліктіліктілігін көтеру; кадрларды қайта даярлықтан өткізу. 29 жасқа дейінгі жастардың басым бөлігінде белгілі бір біліктілік, кәсіби және өмірлік тәжірибесі қалыптасып үлгереді. Олар өзіне не қажет екендігін біледі, отбасы құрған және ұсынылған немесе шақырылған жұмыс үшін дербес талабын қоя алады. Осы уақытта өзін көрсету, табысқа жету, ұйымда бедел мен абыройға ие болу 25-29 жас арасындағы жұмысшы үшін тән қасиет болып саналады. Аталған кезеңде белгілі бір мамандықты игеру үдерісі аяқталады, кәсіби маман немесе білікті басшы болу қалыптасады және көптеген құндылықтарға қол жеткізеді.
Қазақстан еңбек нарығындағы жастардың жағдайын талдау екі маңызды жағдаймен негізделеді: біріншісі, еліміздегі жұмыссыз халықтың құрылымы бойынша 15-24 жас арасындағы азаматтың үлесі – 20-25%, ал енді 25-29 жас арасындағы азаматтың үлесі – 16-20% құрады. Екіншісі, ең негізгі – еліміздің болашағы. Жастар қоғамның саяси, әлеуметтік-экономикалық құрылымын айқындайды, сондықтан, біздің елімізде олар ең қорғансыз топтың бірі болып саналады. Аталған мәселенің өзектілігіне қарамастан, ғылыми-зерттеу жұмыстарында оларға өте көп назар аударылмай келеді. Жас ерекшелігіне қарай талдасақ, 18-24 жастағы жастардың басым бөлігі кәсіби дайындықтан өткен немесе өтетін білім алушылар жас азаматтар. Ал осылар еңбек нарығына жаңадан келген ең қорғансыз топ болып тұр. Өйткені, оның кәсіби тәжірибесі жеткіліксіз және әлеуметтік жағынан аз қорғалған, осыған орай бәсекеге де түсе алмайды.
Қазақстан электрондық еңбек биржасының сайтында жарияланған мәліметтің негізінде, жол, құрылыс, көлік-логистика саласында жұмыс орны өте көп, мамандар тапшы. Сонымен қатар сұранысқа ие мамандықтың үлесі жалпы көрсеткіштер бойынша жол саласының жұмысшысы − 7,3%, күзетші − 5,6%, көлік жүргізушісі − 4,4 % құрап отыр.
Бүгінгі таңда статистикалық мәліметтер бойынша республикада халық табысының 59,2%-ы жалдамалы жұмыстан түскен табыстар құраса, 27,8%-ы әлеуметтік трансферттердің есебінен, яғни, мемлекеттен көмек алатындар, 9,3%-ы жұмыспен өзін-өзі қамтушыдан, нақтырақ айтқанда кәсіпкерлік қызметтен түскен табыстар құрайды, ал 3,7%-ы өзге де табыс түрлерінен қалыптасады.
Қазақстанға Қытайдан, Өзбекстаннан, Түркиядан, Үндістаннан көп жұмысшы келеді, оның ішінде инженердің саны басымырақ. Шетелден келгеннің басым көпшілігі құрылыс саласында жұмыс істейді, сондай-ақ, ауыл шаруашылығы өнімін өндіру саласында, механик пен техник мамандары.
Елімізде жастардың 42,9 пайызының толық немесе аяқталмаған жоғары білімі бар, соның ішінде жоғары және аяқталмаған жоғары білім алған жастардың 35,9 пайызы және орта білімі барлардың 39 пайызы жұмыссыз азаматтар.
Болашақта осыдан бірнеше жыл бұрын өзекті болған мамандықтың 65 пайызы сұранысқа ие болмай қалады. Алдағы кезеңде тау-кен өндірісі, металлургия, мұнайды өндіру мен өңдеу, ауыл шаруашылығы, көлік, логистика, IT, машина құрастыру, металл, туризм, энергетика, құрылыс саласында жұмыс орындары табылады.
Елімізде жұмыссыздық мәселесі толық шешілмеген қазіргі кезеңде, елімізден шетелге мыңдаған адамның кетуі, бұл экономикамызға кері әсер ететіні айқын. Мемлекетіміз білімді де білікті мамандардың елден кетуіне бей-жай қарамастан, халықтың тұрақты тұруына қажетті бағдарламамен қамтамасыз етіп, мықты маманның елден кетуінің орнына елге келуі үшін жағдай жасауы тиіс.
2022 жылы жұмыс іздеп 8 мыңға жуық қазақстандық азамат шетелге кеткен. Әрине қомақты табысқа кенелгісі келетін 18-35 жас арасындағы азамат. Жас мамандар жаппай шетел асса, елде кім қалатыны белгісіз? Жақсы өмір сүруді аңсайтын, сыртқа кететіннің басым көпшілігі білімді жастар. Тіл білген соң, мұндағы айлық оның күн көрісіне жетпейтіні сөзсіз. Қазақстанда жұмыс табылады, бірақ жалақысы өте аз. Ал, Кореяда 1 айда тапқанды Қазақстанда 5-6 айда табасың. Сонымен қатар, тұратын үйі мен жататын жері тегін, жұмысында таңғы, түскі, кешкі ас береді. Әсіресе, техникалық маманның иелері мен дәрігерлер кетуде. Қазақстаннан кеткен әр үшінші эмигрант жоғары білімді болса, ал төртіншісі орта білімді. Білікті маман мен жұмысшының өзі жетіспей тұрғанда, бұл біздің экономикамызға, оның ішінде өндіріс саласының құлдырауына немесе тоқтауына әсер ететіні сөзсіз. Қазіргі жастар 4-5 жыл білім алады, ал жұмыс істейін десе жалақысы өте төмен болғандықтан жұмысқа барғысы келмейді.
Бүгінгі таңда білікті кадрлар жетіспейді. Статистикалық деректер бойынша елімізде 923 мың бос жұмыс орны бар, оның ішінде: есепші бойынша – 97 540, күзетші, инкассатор және осыған байланысты кәсіптер бойынша – 84 076, дүкеннің сатушысы мен көмекшісі – 73 368, әлеуметтік ғылым саласы бойынша орта мектептің мұғаліміне – 50 343, автокөлік жүргізушісі – 49 127, күтім бойынша орта медициналық персонал – 43 801 қызметкер қажет екен.
Қазіргі кезде әлеуметтік және ғылыми-зерттеудің мәліметтері негізінде еңбек нарығында азаматтарды жұмыспен қамту үшін мүмкіндік беретін келесі бағыттарды жүзеге асырады: еңбек нарығына жастарды дайындау; оқу орнының түлегін жұмыспен қамтудың негізгі мәселелері; жастарды әр түрлі қолдау бағдарламасы; жастардың кәсіби дайындығына ықпал жасау. Ғылыми-зерттеудің нәтижесі бойынша жүргізілген көптеген іс-шараларға қарамастан, жастардың арасында жұмысқа орналасуда әлі де қиындықтар кездесуде, нақтырақ айтқанда жас маманның жұмыссыз болуының басты себебінің 18-20% – еңбек ету жағдайы дұрыс қанағаттандырылмағандықтан, ал 15-18% – жастардың жұмыс берушінің алдында өзінің қабілеті мен білімін дұрыс көрсете алмауынан орын алады.
Қорыта келгенде, жас азаматты еңбекпен қамтуға әсер ететін негізгі іс-шаралар: жастар үшін жаңа жұмыс орнын ашатын кәсіпорынды мемлекеттің тарапынан қолдау жасау; тұрақты жұмыс орнын қалыптастыру; жастарға екінші мәрте жұмыспен қамтылуға мүмкіндіктер қарастыру; жастарды жұмыспен қамтитын өндіріс орындары мен мекемелердің инфрақұрылымын құру.
Керімбек Ғалымжан Есқараұлы
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің доценті,
экономика ғылымдарының кандидаты
Жасұлан Омар
МАМАННЫҢ БІР ОРЫНДА ТИІМДІ ЖҰМЫС ЖАСАУ МЕРЗІМІ 4 ЖЫЛ ДЕГЕНГЕ ТОЛЫҚТАЙ КЕЛІСЕМІН, ЕГЕР БІР ОРЫНДА ТҰРА БЕРСЕН. ӨЗІҢНІҢ КОФМОРТ ЗОНАҢНАН ШЫҚҚЫН КЕЛМЕЙ, АДАМНЫҢ ДАМУЫ БОЛМАЙ КАЛАДЫ
Жасұлан Омар
ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ МӘСЕЛЕСІ ШЫНЫМЕН ДЕ ЕЛІМІЗДІҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕСІ. ЖАҚСЫ ЖӘНЕ НАҚТЫ ЖАЗЫЛҒАН👍🏽 ШЫНЫМЕНДЕ ҚАЗІРГІ УАҚЫТТА ЖАСТАР АРАСЫНДА ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ КҮННЕН КҮНГЕ ӨСІП КЕЛЕ ЖАТЫР, СЕБЕБІ ЖАЛАҚЫНЫҢ ТӨМЕН БОЛУЫ ЖАСТАРДЫҢ ЖҰМЫС ЖАСАМАУ МОТИВАЦИЯСЫН ТӨМЕНДЕТЕДІ.
Жасұлан Омар
МЕНІҢ ОЙЫМША ЖАСТАРДЫҢ ШЕТЕЛГЕ АҒЫЛУЫНА ӘСЕР ЕТІП ЖАТЫРҒАН ОЛ - КОРУПЦИЯ! БОЛАШАҚТЫҢ ҚАЛАУЫНА БАСТЫ РӨЛ АТҚАРАТЫН БІЛІМ САЛАСЫНЫҢ ӨЗІНДЕ ДҰРЫС ЖҮЙЕ ЖОҚ. БІЗДІҢ ЖҮЙЕДЕ ТЕК АҒА, КӨКЕСІ БАРЛАР ҒАНА ӨЗ МҰРАТЫНА ЖЕТЕДІ. СОНДАЙ ӘДІЛЕТСІЗДІКТЕРДІ КӨРЕ ТҰРА НАҒЫЗ БІЛІМДІ ЖӘНЕ ТАЛАНТТЫ ЖАСТАРЫМЫЗ ШАРАСЫЗДЫҚТАН ШЕТЕЛГЕ КЕТІП ДАМЫТУЛАРЫНА МӘЖБҮР.
Жасұлан Омар
ЖАҚСЫ ЖӘНЕ НАҚТЫ ЖАЗЫЛҒАН👍🏽 ШЫНЫМЕНДЕ ҚАЗІРГІ УАҚЫТТА ЖАСТАР АРАСЫНДА ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ КҮННЕН КҮНГЕ ӨСІП КЕЛЕ ЖАТЫР, СЕБЕБІ ЖАЛАҚЫНЫҢ ТӨМЕН БОЛУЫ ЖАСТАРДЫҢ ЖҰМЫС ЖАСАМАУ МОТИВАЦИЯСЫН ТӨМЕНДЕТЕДІ.
Жасұлан Омар
БІЗДІҢ ЕЛІМІЗДЕГІ НЕГІЗГІ ПРОБЛЕМАНЫҢ БІРІ БОЛЫП ТҰРҒАН ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ. ҚАЗІРГІ ЖАСТАРДЫҢ ОҚУДЫ БІТІРГЕННЕН КЕЙІН ӨЗ МАМАНДЫҚТАРЫ БОЙЫНША ЖҰМЫС ТАППАЙ, Я БОЛМАСА ЖҰМЫС ТАПҚАННЫҢ ӨЗІНДЕ ЖАЛАҚЫ КӨҢІЛІН ТОЛТЫРМАЙТЫНЫ БЕЛГІЛІ. ӨНДІРІС ЖӘНЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫНДА ОҚУЫН БІТІРГЕН ЖАСТАРҒА ЖҰМЫС ТАБУ ӨТЕ ҚИЫН. ЕЛІМІЗДЕ ӨНДІРІС ОРЫНДАРЫНЫҢ АЗДЫҒЫ, ЖАЛАҚЫНЫҢ ТӨМЕНДІГІНЕН КӨПТЕГЕН ЖАСТАР ШЕТЕЛГЕ КЕТУГЕ АСЫҒЫС БОЛАДЫ.
Жасұлан Омар
ЖАСТАРДЫҢ ЖАППАЙ КӨШІП КЕТУІ ЕЛІМІЗДІҢ ЭКОНОМИКАСЫ МЕН БОЛАШАҒЫ ҮШІН АУЫР ЗАРДАПТАР ТУҒЫЗУДА. ШАҒЫН БИЗНЕСТІ ҚОЛДАУ МЕН ҚАРЖЫЛАНДЫРУДЫ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ МАҢЫЗДЫ. СОНДА ҒАНА БІЗ ТАЛАНТТАР МЕН РЕСУРСТАРДЫ ӨЗ ШЕКАРАМЫЗДА САҚТАП, ЕЛІМІЗДІҢ ТҰРАҚТЫ ДАМУЫ МЕН ӨРКЕНДЕУІН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕ АЛАМЫЗ.
Жасұлан Омар
ЖАСТАРДЫҢ ЖАППАЙ КӨШІП КЕТУІ ЕЛІМІЗДІҢ ЭКОНОМИКАСЫ МЕН БОЛАШАҒЫ ҮШІН АУЫР ЗАРДАПТАР ТУҒЫЗУДА. ЕЛІМІЗДІҢ ДАМУЫНА ҮЛЕС ҚОСА АЛАТЫН ТАЛАНТТЫ, БІЛІМДІ ЖАСТАРДАН АЙЫРЫЛЫП ЖАТЫРМЫЗ. ЖАҒДАЙДЫ ӨЗГЕРТУ ҮШІН ҮКІМЕТ ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫ ДАМЫТУҒА, ИННОВАЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАР МЕН ІСІН ЖАҢА БАСТАҒАН КӘСІПКЕРЛЕР МЕН ШАҒЫН БИЗНЕСТІ ҚОЛДАУ МЕН ҚАРЖЫЛАНДЫРУДЫ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ МАҢЫЗДЫ.
Жасұлан Омар
МЕНІҢ ОЙЫМША ОСЫ ПРОБЛЕМАЛАРДЫ ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП, МЕМЛЕКЕТ ТАРАПЫНАН ЕҢ ТӨМЕНГІ ЖАЛАҚЫНЫ ЖАРИЯЛАУ ЖӘНЕ ЗАҢНАМАЛЫҚ ЕНГІЗУ ЖЕТКІЛІКСІЗ, ӨЙТКЕНІ ОНЫҢ ҰЛҒАЮЫ АДАМНЫҢ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТЫЛУЫНА КЕПІЛДІК БЕРМЕЙДІ. ЖҰМЫССЫЗДЫҚ АЛДЫН АЛУ ҮШІН ЕҢ ТИІМДІ ДЕГЕН ШАРАЛАР КЕШЕНІН ҚАБЫЛДАУ КЕРЕК.
Жасұлан Омар
ЖҰМЫССЫЗДЫҚ АЛДЫН АЛУ ҮШІН ЕҢ ТИІМДІ ДЕГЕН ШАРАЛАР КЕШЕНІН ҚАБЫЛДАУ КЕРЕК. ОЛАРДЫҢ ІШІНДЕ ӘЛЕУМЕТТІК ӘРІПТЕСТІК ТЕТІГІН ҚОЛДАНУ, ШАҒЫН КӘСІПКЕРЛІКТІ ҚОЛДАУ, КАДРЛАРДЫ ҚАЙТА ДАЯРЛАУ, ҚОҒАМДЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ, ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫН КВОТАЛАУ Т.Б.
Абзал Ерман
ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ӨТЕ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРДІҢ БІРІ ҚОЗҒАЛҒАН. ЯҒНИ, ЖАСТАРҒА ҚОЛДАУ БЕРУ КЕРЕК, МАҒЖАН АТАМЫЗ ”МЕН ЖАСТАРҒА СЕНЕМІН” ДЕГЕНДЕЙ, БОЛАШАҚ ЖАСТАРДЫҢ ҚОЛЫНДА СОЛ СЕБЕПТІ БІЗ ФОКУСТЫ БІЛІМГЕ ҚОЮЫМЫЗ ҚАЖЕТ. ОЛ ҮШІН КӨПТЕГЕН ІС-ШАРАЛАР ҰЙЫМДАСТЫРЫП, ТРЕЙНИНГТЕР ӨТКІЗУ КЕРЕК. ЖӘНЕ ДЕ АЙТА КЕТЕТІН ЖАЙТ, ЖАСТАР ДИПЛОМЫН АЛЫП БОЛҒАН СОҢ ЖҰМЫСҚА АЛУЫ ДА, КІРУІ ДЕ, ӨТЕ ҚИЫН. СОНЫҢ ШЕШІМІН ТАБУ КЕРЕК. БҰЛ МӘСЕЛЕНІ ШЕШПЕСЕК, КӨПТЕГЕН БІЛІМДІ ЖАСТАРЫМЫЗ ШЕТ ЕЛГЕ ЖҰМЫСҚА АҒЫЛЫП КЕТЕ БЕРЕДІ!
Абзал Ерман
БІЗДІҢ ЕЛІМІЗДЕГІ НЕГІЗГІ ПРОБЛЕМАНЫҢ БІРІ БОЛЫП ТҰРҒАН ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ. ҚАЗІРГІ ЖАСТАРДЫҢ ОҚУДЫ БІТІРГЕННЕН КЕЙІН ӨЗ МАМАНДЫҚТАРЫ БОЙЫНША ЖҰМЫС ТАППАЙ, Я БОЛМАСА ЖҰМЫС ТАПҚАННЫҢ ӨЗІНДЕ ЖАЛАҚЫ КӨҢІЛІН ТОЛТЫРМАЙТЫНЫ БЕЛГІЛІ. ӨНДІРІС ЖӘНЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫНДА ОҚУЫН БІТІРГЕН ЖАСТАРҒА ЖҰМЫС ТАБУ ӨТЕ ҚИЫН. ЕЛІМІЗДЕ ӨНДІРІС ОРЫНДАРЫНЫҢ АЗДЫҒЫ, ЖАЛАҚЫНЫҢ ТӨМЕНДІГІНЕН КӨПТЕГЕН ЖАСТАР ШЕТЕЛГЕ КЕТУГЕ АСЫҒЫС БОЛАДЫ.
Абзал Ерман
ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ МӘСЕЛЕСІ ШЫНЫМЕН ДЕ ЕЛІМІЗДІҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕСІ. ЖАСТАР ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫН БОЛСЫН, КӘСІПТІК ОҚУ БОЛСЫН ОҚЫП, ӨЗ ДИПЛОМДАРЫН АЛУДА. БІРАҚ ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫ ЖАҢАДАН ЕНДІ ДИПЛОМЫН АЛҒАН ЖАСТАРДАН ЖҰМЫС ТӘЖІРИБЕСІН СҰРАЙДЫ ЖӘНЕ КЕЙБІР АЗАМАТТАР (АЗАМАТША) ЗЕЙНЕТТІК ЖАСЫНА ЖЕТСЕ ДЕ ЖАСТАРҒА ОРЫНЫН БЕРМЕЙДІ, БОСАТПАЙДЫ. СОЛ ҮШІН ДЕ ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ ҮШІН МЕМЛЕКЕТ ДҰРЫС ІС-ШАРАЛАР ЖАСАУ ҚАЖЕТ.
Абзал Ерман
ҚАЗІРГІ УАҚЫТТАҒЫ БАСТЫ МӘСЕЛЕРДІҢ БІРІ ЖАСТАР АРАСЫНДАҒЫ ЖҰМЫССЫЗДЫҚ БОЛЫП ТАБЫЛУДА. ЖОҒАРҒЫ ОҚУ ОРНЫН БІТІРГЕН СТУДЕНТТЕР САНЫ ЖЕТКІЛІКТІ, АЛ ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫНЫҢ САНЫ КҮННЕН КҮНГЕ АЗАЮДА. ЖАСТАР ЖҰМЫС ЖАСАСА ДА, ӨЗ МАМАНДЫҚТАРЫМЕН ЕМЕС, ЦИФРЛЫҚ МАМАНДЫҚТАРМЕН ЖҰМЫС ЖАСАУДА. БАСҚА ТАҒЫ БІР МӘСЕЛЕ- ОЛ ЖАСТАРДЫҢ ШЕТЕЛОЕ АҒЫЛУЫ. АҚЫЛДЫҢ АҒЫЛУЫ ТАҒЫ ҚАЙТАЛАНУДА. ОСЫНДАЙ АКТУАЛДЫ МӘСЕЛЕЛЕРДІ КӨТЕРІП ЖАТҚАНЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
Абзал Ерман
МАҚАЛАДА ҚОЗҒАЛҒАН ТАҚЫРЫП ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ҚОҒАМДАҒЫ ЕҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. ЖАСТАР – МЕМЛЕКЕТТІҢ БОЛАШАҒЫ. ЖАСТАРДЫ МЕМЛЕКЕТТЕН ЖҰМЫСПЕН ҚАМТЫЛМАЙ, НӘТИЖЕСІНДЕ КӨБІСІ ШЕТЕЛГЕ КЕТІП ҚАЛЫП ЖАТЫР. СОЛ ҮШІНДЕ ЕЛІМІЗДЕ ЕҢБЕК РЕСУРСЫН САҚТАП ҚАЛУ ҮШІН, ЖАСТАРДЫ ҚОЛДАУЫМЫЗ ҚАЖЕТ.
Жасұлан Омар
Қазіргі таңда жастарды жұмыспен қамту қоғамның ең өзекті мәселесі болып отыр. Мемлекет жастарымызды жұмыспен қамту жеткілікті түрде іс-шаралар жүргізу қажет.
Ыкылас Шынбергенов
ҚАЗІРГІ УАҚЫТТАҒЫ БАСТЫ МӘСЕЛЕРДІҢ БІРІ ЖАСТАР АРАСЫНДАҒЫ ЖҰМЫССЫЗДЫҚ БОЛЫП ТАБЫЛУДА. ЖОҒАРҒЫ ОҚУ ОРНЫН БІТІРГЕН СТУДЕНТТЕР САНЫ ЖЕТКІЛІКТІ, АЛ ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫНЫҢ САНЫ КҮННЕН КҮНГЕ АЗАЮДА. ЖАСТАР ЖҰМЫС ЖАСАСА ДА, ӨЗ МАМАНДЫҚТАРЫМЕН ЕМЕС, ЦИФРЛЫҚ МАМАНДЫҚТАРМЕН ЖҰМЫС ЖАСАУДА. БАСҚА ТАҒЫ БІР МӘСЕЛЕ- ОЛ ЖАСТАРДЫҢ ШЕТЕЛОЕ АҒЫЛУЫ. АҚЫЛДЫҢ АҒЫЛУЫ ТАҒЫ ҚАЙТАЛАНУДА. ОСЫНДАЙ АКТУАЛДЫ МӘСЕЛЕЛЕРДІ КӨТЕРІП ЖАТҚАНЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
Алибек Тергеусизов
Бағдат Ынтықбай
Шынымен де қазіргі кездегі ең басты мәселе, бұл - жұмыссыздық. Жұмыспен қамту мәселесі жылдан жылға өсуде. Елімізде өз мамандығы бойынша жұмыс істейтін жастар саны өте аз. Көбінесе университет оқуын бітіргеннен кейін, жастар басқа мамандық бойынша жұмыс атқаруда. Мұның бәрі мамандықтың дұрыс таңдалмауынан.
Даниял Тұрсымұрат
ҚАЗАҚСТАНДА ҒАНА ЕМЕС ӘЛЕМДІК ДӘРЕЖЕДЕ ӨЗЕКТІ БОЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ БІРІНЕ ЖАЗЫЛҒАН МАҚАЛА ЕКЕН, ӨТЕ САУАТТЫ ЖАЗЫЛҒАН. Тәуелдік алған жылдармен салыстырғанда жаксырақ
Жасұлан Омар
Қазіргі кезде жұмыссыздық бұл өзекті мәселелердің бірі болып табылады. Жұмыссыздықты шешу арқылы біз елімізді дамыған елдердің қатарынан көруімізге болады. Бұл экономикамызды дамытудың маңызды элементі болып табылады.
Даниял Тұрсымұрат
Dias Sovetkanov
Қоғамдағы ең маңызды мәселе қозғалған. Дипломы бар жастар қанша білімді болса да жұмысқа орналаса алмайды: 1) таныс керек; 2) 3 жылдық тәжірибе сұрайды, оқу орнын жаңа бітірген жастар тәжірибені қайдан жинау керек; 3) алған еңбек ақы төмен, күн көрістен аспайды, еріксіз жастар басқа жақтан жұмыс орнын іздейді.
Турапкалиева Гульзабида
Asemai Adilzhanova
Nurbek
Нуржамиля
Менің ойымша, студенттер оқу орнын бітіргеннен кейін ешкім барлығын құшақ жайып, жұмыс орнын дайындап қоймайтынын түсініп мойындау керек. Неғұрлым ертерек болашағыңды ойласаң, соғұрлым өзіңе сенімді боласың. Әр жұмысшы өзін бағалай алуы керек. Тек осылай ғана, ойлаған мақсаттарға жете алуыңа мүмкіндіктерің артады.
Лесбек Дәулет
Қазіргі таңда елімізде жұмыссыз жүрген жастар жеткілікті. Екінің бірі ЖОО-нын аяқтаған, бірақ жұмысқа кіруге мүмкіндік жоқ. Жұмысқа кірейін десе тәжірибе керек дейді. Жұмыс жасамасаң тәжірибе қайдан пайда болады? Сол себепті жастарды жұмыспен қамтуда мемлекет тереңірек көңіл бөлуі керек.
Абдихан Шындәулет
Dias Dastanbekov
Қазіргі жжастарда бболатын ққорқыныш. Дать ддорогу ммолодым иили ссоздать нновые уусловия ррешать правительству. ППікірге ттолықтай ққосыламын.
Bota Duysenova
Bota Duysenova
Bota Duysenova
Бүгінгі күннің басты мәселесі - жұмыс күшінің болмауы, әсіресе жастар арасынан. Жастар оқу бітіріп жұмысқа кірейін десе, тәжірибесі жоқ болса қабылдамайды. Қабылдаған күннің өзінде жалақы өте аз.
Нурасыл Арманович
ЖАҚСЫ ЖАЗЫЛҒАН👍🏻
ЖАСТАР ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫН БОЛСЫН, КӘСІПТІК ОҚУ БОЛСЫН ОҚЫП, ӨЗ ДИПЛОМДАРЫН АЛУДА. БІРАҚ ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫ ЖАҢАДАН ЕНДІ ДИПЛОМЫН АЛҒАН ЖАСТАРДАН ЖҰМЫС ТӘЖІРИБЕСІН СҰРАЙДЫ ЖӘНЕ КЕЙБІР АЗАМАТТАР (АЗАМАТША) ЗЕЙНЕТТІК ЖАСЫНА ЖЕТСЕ ДЕ ЖАСТАРҒА ОРЫНЫН БЕРМЕЙДІ, БОСАТПАЙДЫ. СОЛ ҮШІН ДЕ ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ ҮШІН МЕМЛЕКЕТ ДҰРЫС ІС-ШАРАЛАР ЖАСАУ ҚАЖЕТ.
Айтолқын
Жұмыссыздық әрқайсымызға таныс құбылыс деп сенімді түрде айтуға болады. Кейбірі дипломды қолына ала салысымен-ақ жұмыссыздықтың не екенін біледі, ендігі кезекте 4-курс ретінде біразымыз бұл мәселемен кездесуміз ықтимал. Қазақстанда жұмыс табу да, орналасу да қиын. Сондықтан 80% бітіруші түлек не шетелге кетеді, не басқа маман болып жұмыс жасайды...
Бергенова Тәттігүл
Жанболат Айтбай
ЕЛІМІЗДІҢ БОЛАШАҒЫ ЖАСТАРДЫҢ ҚОЛЫНДА, АЛ ЖАСТАР БІЛІМІНІҢ САПАСЫ ҰСТАЗДАРДЫҢ ҚОЛЫНДА. СОНДЫҚТАН ЕҢБЕК НАРЫҒЫНЫҢ СҰРАНЫСЫ МЕН ТАЛАПТАРЫНА САЙ МАМАНДАР ДАЙЫНДАУ, ОЛАРДЫҢ БІЛІКТІЛІГІН АРТТЫРУ, ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ СИЯҚТЫ МӘСЕЛЕЛЕР ОСЫЛАЙ АШЫҚ ЖЕТКІЗУ ЖӘНЕ ТЕК ЖЕТКІЗІП ҚОЙМАЙ ШАРАЛАР ҚОЛДАНУ КЕРЕК!!
Дастан
Арай Манабаева
Жасұлан Омар
Зейнеткер жасқа жеткен тұлғалардың ары қарай жұмыс жасауына тыйым салып, жастарға орын беру қажет. Әрбір сала бойынща жалақы мөлшерін жоғарылату керек.
Жангүл
Жангүл
Жастар -еліміздің болашағы.Халық санындағы жастардың үлесі 31% болса, олардың жұмыссыздығы қоғамдағы күрделі мәселелердің бірі десек болады.Бұл тек статистика тұрғысында ғана емес, күнделікті өмірде де дипломын қолына алып , бірақ жұмыс жасамай немесе жасаған жұмыстарына қанағаттанбай жүрген таныстарымыз өте көп.
Әділет Хусаинов
Камшат
Көтеріліп отырған мәселе өте өзекті деп санаймын. Себебі бүгінде проблемалардың бірі ЖОО бітірген мамандардың жұмыспен қамтылуы. Бұл мәселелердің болуы мектеп бітіріген жастардың өзгенің ықпалымен өзі қаламаған мамандыққа түсіп, тек диплом үшін оқып жүруі. Ал келесі бір себебі еліміздегі өндіріс орындарының санының төмен болуы деп айтсақ болады. Оны азайтуға мемлекеттен көмек болып, білікті мамандар елімізді дамытуын үлес қосса дамыған елдер қатарына қосылады деп ойлаймын.
Жанболатқызы Гүлбану
Мерей Кайдарова
Бұл мақалада қазіргі таңдағы өзекті мәселе көтерілген, яғни жастардың жұмыссыздығы. Қазіргі таңда жастарға жұмыс табу қиын болып тұр, себебі енді оқуын бітірген жастардан жұмыс тәжірибесін сұрайды. Және де көптеген жастар аз жалақыға жұмыс жасағылары келмейді. Сондықтан көптеген жастар елден шетелге жұмыс жасауға кетіп жатыр. Осы мәселені шешпесек, жастардың шетелге кетуі тоқтамас…
Жангүл
Nazerke Abdiraman
Дана Молдабекова Мұратбекқызы
Назерке Ендібай
Назерке Ендібай
Назерке Ендібай
Асем Ногайбекова
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Balzhan Yerkhanova
Жаннұр
Диас Бекжан
Елімізде жыл сайын қаншама студенттер оқуларын бітіріп, дипломдарын алуда. Осыншама студенттің қаншасы жұмыспен қамтылған? Оқуды әрең бітірген студенттерден кейбір мекеме ұйымдар тәжірибе сұрайды. Университетті жаңа ғана бітіріп шыққан студентті қалай тәжірибе болмақ. Жалақы аз, жұмыс жоқ болғасын кейбір білімді азаматтарымыз шетел асып кетіп жатыр. Осы мәселені жоғары жақта отырған ағаларамыз жөнге салып сараптап, қолға алса дейміз!
Adil Demes
Акерке
Жұмыссыздық бұрыннан келе жатқан мәселе десек болады. Әсіресе оқу енді бітірген жастар арасында. Жастар тәжірибе алу үшін жұмысқа тұру керек. Ал жұмысқа тұрайын десе тәжірибе сұрайды. Бұл бір үлкен диллема. Қазіргі технологияларға жастар бейім келеді. Сондықтан, тәжірибесіз де, жұмыс барысына тез дағдыланып кетеді. Жұмыс берушілер жастарға сеніп, мотивация берсе жұмыссыздық мәселесін шешуге кішкене болса да ықпалын тигізеді деп сенемін
Нурила Кенжебаева
Жыл сайын пәленбай адамды мында, анда жібердік дейтін статистикалық сандардың түпкілікті нәтижесі тұрақты жұмысқа орналастыру болуы керек емес пе? Мемлекет бағдарламаға қаражат бөлді, мынша адам қатысып, ол игерілді. Тіпті, асырып орындалды дейміз. Сонымен жылды жабамыз.Жастарды Жұмыспен қамту бойынга жүргізілетін Бағдарламалар жастар үшін тартымды бола түсер. Дегенмен, таңертеңнен кешке дейін бір ай отырып, 90 мың теңге тапқанша жеңіл жолмен көбірек тапқысы келетін жас та көбейді.
Арайлым Бегжанқызы
Мақалада еліміздегі актуалды әрі өзекті тақырып қозғалып отыр. Қазіргі еңбек нарығындағы жастар қауіпті аймақта. Бұл жас мамандардың бір жағынан жұмыс іздеуде жоғары кәсіби/аумақтық ұтқырлыққа ие болуымен және еңбек тәжірибесінің болмауымен түсіндіріледі. Мемлекет жастардың көзқарасымен жұмыссыздық мәселесіне қарайтын болса, ал жастар жұмыс мәселесіне келгенде “ел дамуына қандай үлес қоса аламын?” позициясын ұстанса жұмыссыздық деңгейінің реттелетіндігіне сенімдімін!
Карина Аитахова
Қазіргі таңда жұмыссыз отырған жастар еліміздегі өзекті мәселелердің бірі болып табылады. Қазіргі жаңа Қазақстан тенденциясы мен жастардың талаптары кәсіпорындар мен жұмыс берушілерге көп жағдайда қолжетімсіз. Сондықтан жастардың басым бөлігі жұмыстан бас тартуды жөн көреді. Бірақ беріліп тұрған мүмкіншілікті қолданудан бас тарту шешім б
Асқарова Айнагүл
Галымжан Керимбек
Javlanbek Hamraev
Javlanbek Hamraev
ОҚУ АЯҚТАЛҒАННАН КЕЙІН МЕМЛЕКЕТ ПЕН ОҚУ ОРНЫ БІРІГІП БІТІРУШІЛЕРДІ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУҒА АТСАЛЫСУ КЕРЕК ЖӘНЕ ОЛ ЖҰМЫСТЫҢ ЖАЛАҚЫСЫ ОРТАША ЖАЛАҚЫДАН КЕМ БОЛМАУЫ ТИІС.
Асем Уали
Еліміздегі жұмыссыздық туралы тақырып әлі де өзекті. Қазіргі жастардың жұмыссыз болып жүргені ешкімде кінәлі емес. Егер шет елде оқып, өзіміздің білімімізді ортаға салып көрсетсек мүмкін басқаша болар меді. Және де тағыда бір мәселе университет бітіріп, дипломды қолға алған кезде жұмысқа кірейін десе тәжірбие сұрайды жұмыс бойынша. Ал ол студент 4жыл бойы сабақ оқыса, оған қандай тәжірбие. Осы мәселелерге байланысты шаралар қолға алыну керек.
Дана Шаяхмет
Дана Шаяхмет
Iliyas Ussen
ЕЛІМІЗДЕ ЖҰМЫССЫЗДЫҚ ТЕК МЕМЛЕКЕТ ЖАҒЫНАН ҒАНА ЕМЕС, АДАМНЫҢ ӨЗІНЕ ҚАЛАУЫНА ДА БАЙЛАНЫСТЫ. ҚАЗІР ОҚУ БІТІРГЕН ЖАС МАМАНДАР ҮЛКЕР ЛАУАЗЫМДАҒЫ ЖАЛАҚЫСЫ ЖОҒАРЫ ЖҰМЫСҚА КІРІСІ КЕЛЕДІ, БІРАҚ КЕЗ-КЕЛГЕН ЖЕРДЕ ТӘЖІРИБИЕНІҢ МАҢЫЗЫ ЖОҒАРЫ.
Нұрман Нұрлыбаев
Нұрай Дәулетова
Beibarys
МАҚАЛАНЫҢ ДЕҢГЕЙІ ӨТЕ КҮШТІ ЖАЗЫЛҒАН! БІЗДІҢ ЕЛІМІЗДЕГІ ІРІ МӘСЕЛЕЛЕРДІҢ БІРІ ТУРАЛЫ МАҚАЛА ЖАЗҒАНЫНЫЗҒА РАХМЕТ АҒАЙ!
Алмаз Алмажаев
ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ ҚАШАНДА ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕ БОЛЫП ҚАЛА БЕРМЕК. ЖЫЛ САЙЫН ҚАНШАМА ЖАСТАР ОҚУ БІТІРІП, ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫН ТАБА АЛМАЙ ЖАТЫР! АТАЛҒАН МӘСЕЛЕНІҢ АЛДЫН АЛУ ЕЛІМІЗДІҢ ЭКОНОМИКАСЫНА ОҢ ӘСЕРІН БЕРЕРІ АНЫҚ. МЕМЛЕКЕТ ОСЫ МӘСЕЛЕГЕ КӨҢІЛ БӨЛІП, ІС-ШАРАЛАР КЕШЕНІН ҰЙЫМДАСТЫРАДЫ ДЕГЕН СЕНІМДЕМІН.
Алматхан Алданазар
МЕНІҢШЕ, ЖАСТАРДЫҢ ШЕТЕЛГЕ ШЫҚҚАНЫ ДҰРЫС. КЕЙБІРЕУЛЕРІ БІРНЕШЕ ЖЫЛҒА ҚАЛЫП ТА ЖАТАДЫ. БІРАҚ КЕЙІННЕН ҚАЗАҚЫ ҚАН ТАРТЫП, ЕЛ КӨРІП, ЖЕР КӨРІП, ТӘЖІРИБЕ ЖИНАҒАН СОҢ МІНДЕТТІ ТҮРДЕ ҚАЙТЫП КЕЛЕДІ. ЖАСТАР СЫРТҚА ШЫҚҚАНДА ДАМЫҒАН ЕЛДЕРДІҢ КӘСІПТЕРІНЕ БЕЙІМДЕЛЕДІ. БҰЛ БІЗДІҢ ЭКОНОМИКАМЫЗДЫ ДАМЫТЫП, ДҮНИЕЖҮЗІЛІК БӘСЕКЕЛЕСТІКТІҢ ДАМУЫНДА ЕЛГЕ ПАЙДАСЫН ТИГІЗЕРІ СӨЗСІЗ. СОНДЫҚТАН ШЕТЕЛГЕ КЕТІП ЖАТҚАН ЖАСТАРДАН ҚОРЫҚПАУ КЕРЕК.
Tamerlan Kanathan
ҚАЗАҚСТАНДА ҒАНА ЕМЕС ӘЛЕМДІК ДӘРЕЖЕДЕ ӨЗЕКТІ БОЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ БІРІНЕ ЖАЗЫЛҒАН МАҚАЛА ЕКЕН, ӨТЕ САУАТТЫ ЖАЗЫЛҒАН. МЕМЛЕКЕТ ТАРАПЫНАН ЖАСАЛЫП ОТЫРҒАН “ДИПЛОММЕН АУЫЛҒА” БАҒДАРЛАМАСЫ ОСЫ МӘСЕЛЕНІҢ ОҢТАЙЛЫ ШЕШІМДЕРІНІҢ БІРІ, АЛАЙДА ЖАСТАРДЫҢ АУЫЛҒА БАРЫП ЖИНАҒАН ТЕОРИЯСЫН ТӘЖІРИБЕДЕ СЫНАП БІЛІКТІ МАМАМ БОЛУДАН БАС ТАРТЫП, ҚАЛАДА ҚАЛУ МАҚСАТЫНДА КҮН КӨРІСІН ДИПЛОМЫНА САЙ ЕМЕС ЖҰМЫСТАРДЫ ЖАСАҒАНЫ ҚЫНЖЫЛТАДЫ.
ЖАУАП БЕРУ
Nursultan Duisenbaev
ЖҰМЫССЫЗДЫҚ ҚАШАН ДА АКТУЛДЫ ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ БІРІ. ШЫНЫНДА ДА АЙНАЛАМЫЗДА ҚАНШАМА ЖАСТАР ЖОҒАРЫ БІЛІМІ БОЛСА ДА, ҚОЛДА ДИПЛОМ БОЛСА ДА ТҰРАҚТЫ ЖҰМЫСЫ ЖОҚ. МЕНІҢШЕ ҚАЗІР ЖАСТАР ӨЗДЕРІН ӘР ТҮРЛІ САЛАДА СЫНАП КӨРГЕНГЕ ҚҰМАР. ӘР САЛАНЫ БАЙҚАП КӨРІП, БІРАЗ ЖЫЛДАН СОҢ ҒАНА НАҚТЫ БІР САЛАНЫҢ БАСЫН ҰСТАМАҚ. СОНЫМЕН ҚАТАР ДИЛОММЕН ЖҰМЫСҚА КІРГЕНДЕ КЕЗ-КЕЛГЕН САЛАДА 0-ДЕН БАСТАЙТЫНЫМЫЗ БЕЛГІЛІ, ЯҒНИ БАСТАПҚЫДА ЖАЛАҚЫ АЗ БОЛАДЫ. АЛ ЖАСТАР БІРДЕН БӘРІ КЕРЕМЕТ БОЛЫП КЕТКЕНІН ҚАЛАЙДЫ…
Ерқанат Мұңайтпас
ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ МӘСЕЛЕСІ ШЫНЫМЕН ДЕ ЕЛІМІЗДІҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕСІ. ЖАСТАР ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫН БОЛСЫН, КӘСІПТІК ОҚУ БОЛСЫН ОҚЫП, ӨЗ ДИПЛОМДАРЫН АЛУДА. БІРАҚ ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫ ЖАҢАДАН ЕНДІ ДИПЛОМЫН АЛҒАН ЖАСТАРДАН ЖҰМЫС ТӘЖІРИБЕСІН СҰРАЙДЫ ЖӘНЕ КЕЙБІР АЗАМАТТАР (АЗАМАТША) ЗЕЙНЕТТІК ЖАСЫНА ЖЕТСЕ ДЕ ЖАСТАРҒА ОРЫНЫН БЕРМЕЙДІ, БОСАТПАЙДЫ. СОЛ ҮШІН ДЕ ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ ҮШІН МЕМЛЕКЕТ ДҰРЫС ІС-ШАРАЛАР ЖАСАУ ҚАЖЕТ.
Ertore Tynyshtykbai
morgaN x 69
ШЫНЫМЕНДЕ ҚАЗІРГІ УАҚЫТТА ЖАСТАР АРАСЫНДА ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ КҮННЕН КҮНГЕ ӨСІП КЕЛЕ ЖАТЫР, СЕБЕБІ ЖАЛАҚЫНЫҢ ТӨМЕН БОЛУЫ ЖАСТАРДЫҢ ЖҰМЫС ЖАСАМАУ МОТИВАЦИЯСЫН ТӨМЕНДЕТЕДІ.
ma1onezymlbb
ЖАСТАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ МӘСЕЛЕСІ ШЫНЫМЕН ДЕ ЕЛІМІЗДІҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕСІ. ЖАҚСЫ ЖӘНЕ НАҚТЫ ЖАЗЫЛҒАН👍🏽 ШЫНЫМЕНДЕ ҚАЗІРГІ УАҚЫТТА ЖАСТАР АРАСЫНДА ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ КҮННЕН КҮНГЕ ӨСІП КЕЛЕ ЖАТЫР, СЕБЕБІ ЖАЛАҚЫНЫҢ ТӨМЕН БОЛУЫ ЖАСТАРДЫҢ ЖҰМЫС ЖАСАМАУ МОТИВАЦИЯСЫН ТӨМЕНДЕТЕДІ.
Жамалов Саят
Мерей Жұбаназар
Жұмыссыздық мәселесі қазіргі таңдағы актуалды тақырыптардың бірі. Қазақстандықтардың, әсіресе жастардың дамыған елдерде гастарбайтер ретінде жұмыс жасап жатқандығы мәлім. Білімді жастардың өз елімізде жұмыс жасауы үшін жоғары жалақы және мол мүмкіндіктер ашу керек деп ойлаймын.
Нурали
Әсет Бауыржан
Мемлекетіміз жұмыссыздықты азайту бағытында көбірек жұмыс жасауы қажет. Халықты өзім деп ойлап, оның болашағына бас ауырту қажет. Жағдайына қарай, бір емес әр бағытта көмек көрсетіліп, жұмыс ұсынылса, жақсы істермен алда боларымыз сөзсіз.
Бибісара Хабиболла
Miras Uali
Жастар шетелде оқуының басты себебі: сапалы білім. Және де сол Европада сапалы білім беретін университет көп, технологиялары жаңа. Қазақстанда тек 4-5 университетте бар жағдай. Шығыс Европада оқу ақысы төмен, Батыс Европа да мүмкіндікке толы, стипендия көп, және стипендиялық бағдарламалары оқу құнын төлейді, өмір сүруге жететіндей беріледі. Универден кейін міндеттемейді, тек өз мамандығың бойынша бағдар беріп, кейін 12-18 ай арасында Европада жұмыс орнын табуға мүмкіндік береді.
Batyrzhan Kumisbek
Динара
Меніңше, жастардың шетелге шыққаны дұрыс. Кейбіреулері бірнеше жылға қалып та жатады. Бірақ кейіннен қазақы қан тартып, ел көріп, жер көріп, тәжірибе жинаған соң міндетті түрде қайтып келеді. Жастар сыртқа шыққанда дамыған елдердің кәсіптеріне бейімделеді. Бұл біздің экономикамызды дамытып, дүниежүзілік бәсекелестіктің дамуында елге пайдасын тигізері сөзсіз. Сондықтан шетелге кетіп жатқан жастардан қорықпау керек.
Әли Бақтиярұлы
Еліміздің болашағы жастардың қолында, ал жастар білімінің сапасы ұстаздардың қолында. Сондықтан еңбек нарығының сұранысы мен талаптарына сай мамандар дайындау, олардың біліктілігін арттыру, жұмыспен қамту сияқты мәселелер осылай ашық жеткізу және тек жеткізіп қоймай шаралар қолдану керек!!
Мөлдір Ерболқызы
Жұмыссыздық елімізде көп уақыттан бері кең белең алған мәселе. Көптеген білімді жастарымыз тәжірибесіздік кесірінен әлі күнге дейін өз мамандығы бойынша жұмыс ісиемейді, біржағынан дайын жоғары лауазымға тағайындалғысы келеді. Төменгі сатыдан бастауға қанағаттанбайды. Бірақ айта кететін жайт, көп нәрсе адамның өзіне байланысты,өзінің талпысына байланысты деп ойлаймын.
Asem Bisenova
Aruzhan Moldashbay
ЖҰМЫССЫЗДЫҚ МӘСЕЛЕСІ ҚАШАНДА ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕ БОЛЫП ҚАЛА БЕРМЕК. ЖЫЛ САЙЫН ҚАНШАМА ЖАСТАР ОҚУ БІТІРІП, ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫН ТАБА АЛМАЙ ЖАТЫР! АТАЛҒАН МӘСЕЛЕНІҢ АЛДЫН АЛУ ЕЛІМІЗДІҢ ЭКОНОМИКАСЫНА ОҢ ӘСЕРІН БЕРЕРІ АНЫҚ. МЕМЛЕКЕТ ОСЫ МӘСЕЛЕГЕ КӨҢІЛ БӨЛІП, ІС-ШАРАЛАР КЕШЕНІН ҰЙЫМДАСТЫРАДЫ ДЕГЕН СЕНІМДЕМІН.
Имамберді Диас Муродбекұлы
Асем Омирбекова
Жұмыссыздық елімізде жаппай шарпып, белең алып тұрған белді мәселе. «Диплом бар, жұмыс жоқ». Жастардан сұрар болсақ осы жауапты алатыныңызға күмән жоқ. Оқуын аяқтаған еш тәжірбиесі жоқ жас маманды ешқандай жұмыс орын құшақ жая қарсы алмасы анық. Олардың сұрайтыны тәжірбие ал, тәжірбиесіз жұмысқа тұрсаң жалақы мардымсыз. Міне осындай мәселелермен жастар бетпе-бет келетіні анық.
Аяжан Тореканова
Мемлекет тарапынан нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың "Еңбек"мемлекеттік бағдарламасы іске асырылуда. Сонымен қатар, 23 қаңтардағы "Жастар жылының" ашылу салтанатында айтылған тапсырмасы бойынша жастарды мемлекеттік қолдаудың қолданыстағы шараларымен бірге ағымдағы жылы үш жыл ішінде 1 млн.жастарды қамти отырып, "Zhastar El tiregi" жастарды қолдау жөніндегі ұлттық жобаны іске қосу жоспарлануда.
Данияр Куатулы
Керемет жазылған мақала👍
Қазірде жұмыссыздық мәселесі еліміздің дамуыңа теріс әсерің тигізуде.Мықты мамандардың шет елге кетуі жұмыс сапасының төмендеуімен байланыстырсақ болады.
Қазіргі таңда мемлекетіміздің экономикасын көтеруге әр қайсымыздың үлесі арқылы жете аламыз!
Өз ісінің мамандарының жұмысы бағалануы керек,көбіңесе осы себеппен шет елге кету болып жатқаны өкінішті..
Оспанов Арман
Әрине
жұмыссыздықпен оның бар екенін мойындамай күресу қиын. Жұмыссыздық түрінде көрінетін басылған сұраныс жағдайында тұрақты жұмыстың экономикалық қауіпсіздігіне қол жеткізуге тырысатын төмен білікті адамдар әрқашан және сөзсіз білімді адамдардың бәсекелестігіне тап болады. Пандемиямен және оның салдарымен байланысты қазіргі дағдарыс бұл жағдайды қиындатып, әлеуметтік шиеленісті қайғылы шекке дейін жеткізді.
marzhan Nusupbek
Біздегі жұмыссыздық проблемасы шешілсе Қазақстанның экономикасы көтерілер еді. Тек үкімет жақтан емес, әр адам өзін еңбекке баулуы қажет. Өзге елде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол!
Kamshat Asilova
Жұмыс табу әрқашанда мәселе екені анық, меніңше жастарды жұмыспен қамту бойынша жұмыстар университетте жүргізілсе жақсы болатын еді, мысал ретінде университет қабырғасында жүрген кезде сабақпен қоса жұмыс ұсыну қарастырылса екен, білім ала жүріп тәжірибе жинақтаған студент, оқуды бітірген уақытта жастарымызда білім де болады тәжірибе де болады.
Хабдолда Камила
Хабдолда Камила
Галымжан Керимбек
Mereyim
Карлыгаш Акимбаева
Madina Munaitpasova
Madina Munaitpasova
Елімізде жұмыссыздық тек мемлекет жағынан ғана емес, адамның өзіне қалауына да байланысты. Қазір оқу бітірген жас мамандар үлкер лауазымдағы жалақысы жоғары жұмысқа кірісі келеді, бірақ кез-келген жерде тәжірибиенің маңызы жоғары.
Аяжан Тореканова
Менің ойымша осы проблемаларды ескере отырып, мемлекет тарапынан ең төменгі жалақыны жариялау және заңнамалық енгізу жеткіліксіз, өйткені оның ұлғаюы адамның жұмыспен қамтылуына кепілдік бермейді. Жұмыссыздық алдын алу үшін ең тиімді деген шаралар кешенін қабылдау керек. Олардың ішінде әлеуметтік әріптестік тетігін қолдану, шағын кәсіпкерлікті қолдау, кадрларды қайта даярлау, қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру, жұмыс орындарын квоталау т.б.
Aigerim Niyazbek
Aigerim Niyazbek
Javlanbek Hamraev
Жибек Бакбергенкызы
Мадина Акмергенова
Феруза Патчаханова
Жақанша Венера Абайқызы
Жибек Бакбергенкызы
Жақсы және нақты жазылған👍🏽 Шыныменде қазіргі уақытта жастар арасында жұмыссыздық мәселесі күннен күнге өсіп келе жатыр, себебі жалақының төмен болуы жастардың жұмыс жасамау мотивациясын төмендетеді.
Madina Munaitpasova
Тұрсынай
Жастарды жұмыспен қамту мәселесі шынымен де еліміздің негізгі мәселесі. Жастар жоғары оқу орнын болсын, кәсіптік оқу болсын оқып, өз дипломдарын алуда. Бірақ жұмыс орындары жаңадан енді дипломын алған жастардан жұмыс тәжірибесін сұрайды және кейбір азаматтар (азаматша) зейнеттік жасына жетсе де жастарға орынын бермейді, босатпайды. Сол үшін де жастарды жұмыспен қамту үшін мемлекет дұрыс іс-шаралар жасау қажет.
Ғалымқызы Ботакөз
Қазіргі уақыттағы басты мәселердің бірі жастар арасындағы жұмыссыздық болып табылуда. Жоғарғы оқу орнын бітірген студенттер саны жеткілікті, ал жұмыс орындарының саны күннен күнге азаюда. Жастар жұмыс жасаса да, өз мамандықтарымен емес, цифрлық мамандықтармен жұмыс жасауда. Басқа тағы бір мәселе- ол жастардың шетелое ағылуы. Ақылдың ағылуы тағы қайталануда. Осындай актуалды мәселелерді көтеріп жатқаныңызға рахмет!