Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі

       Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі проблемаларының өзектілігі жыл сайын артып келеді, өйткені азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету адамдардың денсаулығын және гендік қорды сақтауды айқындайтын негізгі факторлардың бірі болып табылады.

       Қазіргі уақытта тағамның қауіпсіздік мәселелеріне байланысты, тағам өнімдерінің сапасына, ас жүйесіне, биологиялық қоспаларына мониторинг жүргізу арқылы сақтау мерзімі мен өнімді іске асыру жайына көп көңіл бөлінеді.

       Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі деп оларды пайдалану кезінде жедел теріс әсер ету (тамақтан улану және тағамдық инфекциялар) тұрғысынан да, сондай-ақ бірден пайда болмайтын, алыс салдардың (канцерогендік, мутагендік және тератогендік әсер) қауіптілігі тұрғысынан да адам денсаулығына ешқандай қауіптің болмауы деп түсіну керек. Басқаша айтқанда, қазіргі және болашақ ұрпақтардың денсаулығына зиянды,жағымсыз әсер етпейтін тамақ қауіпсіз деп санауға болады.Адам ағзасына азық-түлік пен оның денсаулығына қауіпті заттардың едәуір мөлшері түсуі мүмкін. Сондықтан тұтынушы денсаулығы үшін олардың қауіпсіздігіне кепілдік беретін Тамақ өнімдерінің сапасын бақылаудың тиімділігі  мен объективтілігі үшін жауапкершілікті арттыруға байланысты проблемалар өткір тұр.

       Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі биологиялық объектілерді, ықтимал қауіпті химиялық қосылыстарды, радионуклидтерді және зиянды өсімдік қоспаларын қамтитын гигиеналық нормативтер бойынша бағаланады. Олардың тамақ өнімдеріндегі болатын мөлшері зерттелетін өнімнің берілген массасындағы (көлеміндегі) рұқсат етілген деңгейден аспауы тиіс. Көрсетілген қауіпсіздік көрсеткіштері өнімдердің 11 тобы үшін белгіленген.

1. Ет және ет өнімдері; құс, жұмыртқа және оларды қайта өңдеу өнімдері.

2. Сүт және сүт өнімдері.

3. Балық, балық емес балық өнімдері және олардан өндірілетін өнімдер.

4. Астық (тұқым), ұн-жарма және нан-тоқаш өнімдері.

5. Қант және кондитерлік өнімдер.

6. Жеміс-көкөніс өнімдері.

7. Майлы және майлы өнімдер.

8. Сусындар.

9. Басқа өнімдер.

10. Тағамға биологиялық белсенді қоспалар.

11. Балалар тағамы.

       Азық-түлік өнімдерінің қауіпсіздігі мен тағамдық құндылығының көрсеткіштері санитариялық қағидалар, ГОСТ және басқа да өнімдердің нақты түрлеріне арналған қолданыстағы нормативтік құжаттар мен белгіленген гигиеналық нормативтерге сәйкес болуы тиіс. Бұл ретте тамақ өнімдерінің қауіпсіздік және тамақ құндылығы талаптарына сәйкестігін өндірістік бақылауды дайындаушы кәсіпорындар жүзеге асыруы тиіс.

       Қазақстан Республикасында халықаралық және отандық тәжірибені ескере отырып, экология, тамақтану, медициналық-биологиялық талаптар мен санитариялық сапа нормалары азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерін ҚР «Тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігі туралы» Заңына сәйкес ұсынылады.

       Қорыта келгенде, адам өмірінде маңызды болып табылатын тамақ өнімдерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар жоғары және басты назарда болмақ.

      Алматы қаласы Түрксіб ауданы санитариялық- эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Мусаева Анель Берікбайқызы.