Шетелдіктер үшін ЖСН төлемін енгізу керек пе?

Шетелдіктер үшін ЖСН төлемін енгізу керек пе?
фото: pexels.com

 Қазақстан соңғы жылдары ТМД тұрғындары арасында эмиграция үшін немесе басқа мемлекеттерге қоныс аудару үшін транзиттік ел ретінде таңдалатын жетекші бағыттардың біріне айналды, деп жазды economy.kz.

Белгілі бір жағдайларда бейрезиденттерге жеке сәйкестендіру нөмірін (ЖСН) алу қажет.

Жеке тұлғаға бір рет және өмір бойы берілетін ЖСН арқасында шетелдіктер Қазақстанда мынадай рәсімдерді жүзеге асыруға мүмкіндік алады:

— егер шетелдік Қазақстандағы көздерден кіріс алса, қазақстандық банктерде ағымдағы шот ашу;

— Қазақстанда салық салынатын мүлікті, мысалы, автокөлікті немесе пәтерді сатып алу;

— Қазақстан резиденттері болып табылатын заңды тұлғалардың басшылары тағайындаған кезде;

— бейрезидент заңды тұлғалардың филиалдарының, өкілдіктерінің басшылары тағайындалған кезде.

«Қазақстан Республикасында уақытша болатын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға  мемлекеттік қызмет тегін көрсетіледі.

Бізді 2019 жылдан 2023 жылға дейін шетелдіктерге ЖСН қалыптастыру және түзету бойынша қанша мемлекеттік қызметтер ұсынылғаны, сондай-ақ егер бұл қызмет ақылы болса, бюджетке қандай экономикалық үлес қосуы мүмкіндігі қызықтырды.

ҚР Ішкі істер министрлігінің мәліметінше, 2019 жылы бұл қызметті тек 568 шетелдік пайдаланса, 2020 жылы 9 762 шетелдік пайдаланған.

2021 жылы ашық дереккөздердің мәліметтері бойынша ЖСН қалыптастыру және түзету қызметін Ресейдің 14 717 азаматы және Украинаның 1 087 азаматы пайдаланды. Өкінішке қарай, 2021 жылы ЖСН қалыптастыру және түзету қызметін пайдаланған шетел азаматтарының саны туралы толық ақпарат ҚР ІІМ ресми ресурстарында ұсынылмаған. Бұл көрсетілген кезеңдегі әлеуетті бюджетті толықтыруды дәл есептеу мүмкіндігін шектейді.

Егер 2019 жылдан бастап осы мемлекеттік қызмет ақылы негізде ұсынылатын болса, онда 5 жыл ішінде бюджет 3,6 млрд. теңгеге (қызмет құны 1 АЕК) және 18,1 млрд. теңгеге (қызмет құны 5 АЕК) толықтырылатын еді.

Фото pexels.com.

Ал шет елдерде қалай?

Оңтүстік Кореяда банктік шот ашу үшін шетелдікке төлқұжат немесе шетелдіктерді тіркеу картасы (ID) ұсынылуы керек.

Шетелдіктерді тіркеу картасы (ID) шетелдіктердің тіркеу нөмірін қамтиды.

ID картасын алу үшін бейрезидентке төлқұжатты (түпнұсқа және көшірме), жалпы өтінішті көрсету, сондай-ақ ID картасын шығаруға
30 000 вон (9 969 теңге) мөлшерінде жарна жүргізу қажет. Бұған қоса, банктік қызметтерді пайдаланудан басқа, ол жергілікті онлайн қызметтерді пайдалануға мүмкіндік береді. Егер Сіз ID-картаны дайындау рәсімін елемейтін болсаңыз, онда шығу кезінде 100 000-нан 1 000 000 вонға дейін (33,1 мың теңгеден 332,1 мың теңгеге дейін) айыппұл төлеуге тура келеді және елге қайта жіберілмеуі мүмкін.

Түркияда салық төлеушінің сәйкестендіру нөмірін алу үшін шетелдік салық басқармасына жүгінуі керек, онда өтініш беру керек, содан кейін СТН беріледі. Түрік заңнамасында СТН рәсімдеу үшін ешқандай ақшалай жарналар қарастырылмаған.

Жалпы, басқа кіріс көздерімен салыстыра отырып, ЖСН қалыптастыру және түзету бойынша қызметтің кірісі шамалы болып көрінуі мүмкін. Бірақ олар айтқандай, «бір тиын теңгені үнемдейді» және бюджетке әрбір жарна жалпы экономикалық тепе-теңдікті сақтауға ықпал етеді.