Қазақстандықтар артық ақшасын қай валютада сақтайды?

Қазақстандықтар артық ақшасын қай валютада сақтайды?
фото: pexels.com

Егер қомақты қаржы жинақтасаңыз  оларды үнемдеу мәселесін де ойластыру керек, деп жазды "Сапалы Қазақстан" порталының тілшісі. 

Ақшаны сақтаудың, көбейтудің түрлі тетіктері бар. Әдетте азаматтар АҚШ долларын сатып алуға тырысады. Себебі теңге бағамының құнсызданғанын көрген  және девальвация туралы қауесеттерді құлағы шалған. Шын мәнінде ешқандай валютаға сенім жоқ. Сатып алынған доллар да шығынға әкелуі мүмкін.

Қазақстандықтар өз қаражатын еуро және АҚШ долларымен сақтауды біршама азайтқан. 

Ұлттық банктің дерегінше, еліміздің депозит қорында 34 трлн теңгеден астам қаражат бар. Оның 26,6 трлн теңгесі ұлттық валютамен, 7,7 трлн теңгесі шетел валютасымен сақталған. Статистикаға сенсек, теңгеге сенім артатындар былтырғыға қарағанда 24 пайызға артып, жинағын шетел валютасында сақтайтындар керісінше 13,5 пайызға азайған. Бизнес иелері де банктегі ақшасын ұлттық валютамен ұстайтын болған. qazaqstan.tv қсынған мәлімет.

Өз жинақтарын сақтау үшін ұлттық валютаны таңдаған тиімді. Себебі  базалық мөлшерлеме – 14,5-тен 16% - ға дейін көтерілген, бұл салымдар бойынша сыйақыны ұлғайтады,  сонымен қатар азаматтардың салымдары мемлекеттік кепілдікпен қорғалады банк.

Алайда, негізгі тәуекелдер АҚШ долларының немесе теңгеге қатысты басқа валютаның бағамына, әртүрлі сыртқы  факторлар мен инфляцияға тікелей байланысты.

 Шетел валютасы да инфляцияға ұшырайтынын ұмытпаған жөн.

Шетел валютасындағы (доллар, еуро және басқалар) банктік депозиттер бойынша сыйақы мөлшері өте төмен,  жылдық 1% - ға тең.

Мысалы, АҚШ-тағы инфляция бір уақытта 8% - ға жетті. Сондықтан мұндай инвестициялар, егер олар активтерге салынбаса, бір сәтте құнсызданып шыға келеді.

Әрине, ақшаны АҚШ долларында, ЕУРО немесе кез келген басқа валютада сақтау теңгенің сол бағамы есебінен тиімді болуы мүмкін – яғни ұлттық валюта әлсіреген жағдайда, онда қазақстандықтардың салымдары құнсызданбайды, тіпті пайдалы болуы мүмкін. Алайда,  доллар бағамы да әлсірейтіні анық. Бұл тәуекелді ескеру де маңызды.

 Сонымен қатар сандық активтер (цифровые активы) жинақ сақтау құралы ретінде кеңінен танымал бола бастады.

 Бір сөзбен айтқанда, валюталардың әр түрінің өзіне тән  кемшіліктері бар және қаржыны бір ғана валютада сақтау өте қауіпті. Сондықтан жинақтарыңызды қорғау үшін оларды кейбір акцияларға бөліп, бір уақытта дұрыс валютада ұстау керек. Бұл амалдар белгілі бір валютаның құлдырауынан болатын шығындарды азайтуға, кейде тіпті пайда табуға көмектеседі.