Жол ережесін жүйелі бұзатындарға қатаң шара қолдану керек

Жол қозғалысы ережелері жол қауіпсіздігінің негізі болып табылады, ол жол-көлік оқиғаларының алдын алу және жүргізушілердің, жолаушылар мен жаяу жүргіншілердің өміріне қауіп-қатерді азайтуға арналған. Жолдардағы тәртіп пен қауіпсіздікті қамтамасыз етуде әрбір ереженің, әрбір жол таңбасының және әрбір белгінің өз рөлі бар. Алайда, осыған қарамастан, көптеген көлік жүргізуші ережеге немқұрайды қарайды.

 Бұл тақырып біздің елде күн тәртібінен түскен емес. Жол ережесін жүйелі бұзып, айыппұлдың тек жартысын төлеп жүре беретіндерге шара қолдану керек. Сенатор Марат Қожаев жеті күн ішінде төлегендерге 50 пайыз жеңілдік дегенді алып тастауды ұсынды, деп жазды ktk.kz.

Айыппұл оларға еш қиындық туғызбайды. Қалталары қалың. Сол себепті мен ұсыныс енгіздім. Жылдамдықты асырғаны үшін 10 ретайыппұл төлесе, 11-ші рет оған айыппұлды жеңілдікпен бере береміз бе? Жоқ. Ол әдейі істеп жатыр, заңды, әділеттік дегенді түсінбейді, танымайды, орындағысы келмейді. Қарапайым қазақпен бірдей болғысы келмейді, ерекше болғысы келеді. Ерекше болғысы келмесе, оған ерекше тәсіл керек, Марат Қожаев, Сенат депутаты. 

Сенатордың айтуынша,  қымбат шетелдік көлік тізгіндеген жастарға 50 пайыз айыппұл төлеу түк те емес. Сондықтан оны тәртіпке шақырудың жолы — қосымша жаза қолдану. Мәселен, бір жас жүргізуші  Алматыда бір жылда 76 рет жол ережесін бұзып, айыппұлын жеңілдікпен төлеп жүрген. Ал енді бірі жолда 143 рет заңсыздыққа барған. Ол да 50 пайыз жеңілдікті пайдаланыпты. Депутаттың пікірінше, 50 пайыз жеңілдікті алып тастап, заң нормаларын қатаңдатса, жолда есіріп, жүйткіп жүретін қалталыларға тұсау салынады.

Фото: pixabay.com

Егер жол ережесін жиі бұзатындарға дүре соқса ше? 

Бәлкім көлік тізгінін ұстаса делебесі қозатын кейбір жастар осыдан кейін ойланар.  Мысалы Парсы шығанағы жағалауындағы елде жол қозғалысының басқа қатысушыларына қауіп төндіретін жүргізушілер үшін арнайы жаза бар. 800 сауд риалы, 20 күн түрмеде және 20 таяқпен соққы. Ереже бұзу қайталанса жаза одан да ауыр – 1,6 мың сауд риалы, 20 күн түрмеде отыру, дәл осындай мөлшерде таяқ жеу, сондай-ақ көлікті тәркілеу.

 Жапондар жол қозғалысы ережелеріне аса жауаппен қарайды. Себебі бұл елде айыппұл көдлемі тым жоғары. dzen.ru сайты осындай деректі жариялапты. Көлік иесіне автотұрақ ережесін бұзғаны үшін 850 доллар айыппұл салынады, ал мас күйінде көлік жүргізгені үшін (0,5 промиллеге дейін жол беріледі) жалпы алғанда 9000 доллар және/немесе 5 жыл түрмеге кесіледі. Ең қызығы, мас жүргізуші басқарған көлікке отырған әрбір жолаушыға 3000 доллар айыппұл салынады. Ал егер мас жүргізушінің кінәсінен адам өлсе, онда мас жүргізуші 2500000 доллар төлеуге тиіс.

 Жылдамдықты сағатына 60 шақырымнан асыру -  $800

Реттеушінің немесе бағдаршамның тыйым салатын сигналына қозғалыс - шамамен $420

Мас күйінде жүргізу (0,5 промилледен жоғары) - $8700

Тұрақ ережелерін бұзу - шамамен $830

Қауіпсіздік белдігі тақпау - $450

 Француздардың шарапты жақсы көретінін білгілі және сондықтан бұл елде  алкогольдің рұқсат етілген деңгейі бар, бірақ шектен асып кеткендерге өте қатал жаза қолданылады. Егер сіз рұқсат етілген 0,5 (максимум 0,8) шегінен асып кетсеңіз, айыппұл жеңіл болады, бірақ жүргізуші 135 еуродан артық 4500 еуроға дейін төлеуі керек және оған қоса көлікті мас күйінде жүргізу екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соқтырса, кінәлі 10 жылға бас бостандығынан айырылады.

 Жылдамдық шегінен 60 км/сағ асып кету – 1500 евро

Қызыл шамда немесе бағдаршамда жүру — €90

Мас күйінде көлік жүргізу – 0,5 пен 0,8 промилле арасындағы алкоголь мөлшері үшін €135.

Қандағы алкоголь деңгейі 0,8 промилледен асса – 4500 еуро және 3 жылға көлік жүргізуге тыйым салынады.

Автотұрақ ережелерін бұзу – 10 евродан бастап

Қауіпсіздік белдігін тақпау – €135

Фото: pixabay.com

 Финляндия айыппұл мөлшері азаматтардың кірісіне байланысты белгіленеді. Бұл тек осы ел азаматтарына қауіп төндіреді, егер сіз шетелдік болсаңыз және сіз айыппұл алсаңыз, онда сіздің кірісіңіз туралы ақпарат бермеуге құқығыңыз бар, содан кейін сізге ең төменгі айыппұл салынады.

 Жылдамдық шегінен 60 км/сағ асып кету – айыппұл табысқа байланысты  – €115. 170 000 еуро

Бағдаршамға қарсы жүру - айыппұл табыс сомасына байланысты, ең аз €64.

Автотұрақ ережелерін бұзу – 10 евродан 40 евроға дейін

Қауіпсіздік белдігін тақпау – 35 евро

  Қытай өзінің қатал жазаларымен танымал және жол қозғалысы ережелерін бұзғаны үшін айыппұл 318 долларды құрайды, ал егер жүргізуші рұқсат етілгеннен жоғары (0,5 промилледен астам) болса, онда ол 30 күндік айыппұл төлейді.

 Жылдамдық шегінен 60 км/сағ асып кету – шамамен. $300

Қызыл шамда немесе бағдаршамда жүру — $30

Мас күйінде көлік жүргізу (минутына 0,5 промилледен жоғары) — 75-310 доллар, 15 күн қамауға алу және 3-6 айға лицензиядан айыру. Өлім жазасы көлікті мас күйінде басқарып, өлімге әкелгені үшін енгізілді.

Автотұрақ бұзу - шамамен $16

Қауіпсіздік белдігін тақпау – 8 доллар

 Италия жолдары патрульдердің жоқтығымен ерекшеленеді. Бұл елде  жолдағы тәртіпті бақылайтын көптеген камера орнатылған, егер сіз оқиға орнында айыппұл төлесеңіз, онда сіз ең жоғары айыппұлдың 1/4 бөлігін ғана төлеуіңіз керек, ал егер тәртіп бұзушылық сағат 22: 00-ден бастап жасалса, сома үштен 70-ке дейін өседі.

 Жылдамдық шегінен 60 км/сағ асып кету – 750 евродан 3119 евроға дейін

Қызыл шам немесе бағдаршаммен жүру — €90

Мас күйінде көлік жүргізу – 0,5-тен 0,8 промиллеге дейінгі алкоголь мөлшері үшін € 500-2000. Қандағы қант деңгейі 0,8 промилледен асса – 3200 еуроға дейін, егер қандағы қант деңгейі 1,5 промилледен асса – 6000 евроға дейін.

Автотұрақ бұзу – €19-75

Қауіпсіздік белдігін тақпау – €75-300

 Немістер көлікті жақсы көреді Германиядағы орташа көлік жылына 14 300 км жүреді. Мұнда қомақты айыппұлдардан бөлек, айыппұл ұпайлары жүйесі бар. Бұзушылық неғұрлым ауыр болса, жүргізуші соғұрлым көп ұпай жинайды. Ол қаншалықты жиі бұзса, соғұрлым ол құқықтарынан тезірек айырылады. Егер жүргізуші бір жыл ішінде айыппұл ұпайларын жинаса (ЖҚЕ бұзуға жол берсе), оны сақтандыру сомасы онсыз да айтарлықтай (1000 еуроға дейін), тағы да 500 евроға ұлғаяды. Егер жүргізуші тәртіп бұзушылыққа жол беруді жалғастырса, екінші жылы сома 1000 евроға, үшінші жылы 2000 евроға ұлғаяды. Нәтижесінде кейбір тәртіп бұзушылар автокөлік жүргізуді қояды, себебі сақтандыру сомасы айтарлықтай өскендіктен оны төлей алмайды.

 Жылдамдық шегінен 60 км/сағ асып кету – €400-480

Қызыл шам немесе бағдаршаммен жүру — €90-360

Мас күйінде көлік жүргізу (минутына 0,5 промилледен жоғары) – 500 евродан 3000 евроға дейін.

Тұрақ ережелерін бұзу – €10-25

Қауіпсіздік белдігін тақпау – 30 евро

  Канадада әлем бойынша ең қымбат айыппұл енгізілген. Сонымен қатар, елде құқық қорғау органдарының қызметкерлерінен қорқатын және құрметтелетін жүйе бар.

 Жылдамдық шегінен 60 км/сағ асып кету – $10 мыңға дейін

Қызыл шамда немесе бағдаршамда жүру — $144

Мас күйінде көлік жүргізу (минутына 0,8 промилледен жоғары) – 600 доллардан.

Автотұрақ бұзу - $100

Қауіпсіздік белдігін тақпау – 1000 долларға дейін