Соңғы жылдары еңбек нарығы адам танымастай өзгерді. Компаниялар жаңа шындыққа бейімделіп жатыр, яғни қызметкерлерге қолайлы және қашықтан жұмыс істеу, сонымен қатар ынталандыру тәсілдерін қайта қарап жатыр. 

Бірақ мұнымен бұл жаңашылдық оларға жаңа міндеттер  жүктеп отыр. Солардың бірі – тыныш жұмыстан шығару феномені. Ол нені білдіреді? Неліктен қызметкерлер компанияда қалған кезде «тыныш» кетеді? Мұнымен қалай күресуге болады?

Бұл сөз тіркесін алғаш рет коуч Брайан Крили 2022 жылдың наурызында қолданған деп есептеледі. Сол кезде ол «инерция бойынша» жұмыс істейтін адамдар туралы мақаланы талқылап жатқан. Бұл терминді 20 жастағы инженер Заид Хан әлеуметтік желіде түрлендіріп,  қысқа бейнеролик жариялаған. 

«Бұл сіз жұмысыңызды тастамайсыз, бірақ сіз өз міндетіңіздің шегінен шықпайсыз, яғни артық жұмыс істемейсіз», - деп түсіндірді видео авторы.

quiet quitting - тыныш жұмыстан шығу - қызметкер физикалық түрде жұмыста қалатын, бірақ іс жүзінде өз жұмысына үлес қосуды тоқтататын жағдайды сипаттау үшін қолданылатын бейресми термин.  Нақтырақ түсіндірсек, сіз еңбек шартында көрсетілген жұмыс тапсырмаларын орындайсыз, бірақ өзіңіз бастама көтермейсіз, қызметіңізді өсіру үшін күреспейсіз, жаңа жобаларға қатысудан аулақ боласыз және жұмыстан әрқашан уақытында шығасыз. Осылайша сіз стресс деңгейін азайтып, жеке өміріңізге көбірек уақыт бөлесіз.

 Бұл стратегия «итальяндық ереуілді» еске түсіреді, онда қызметкерлер өздерінің қызметтік міндеттерін бұлжытпай орындайды және артық бір нәрсе істемейді. Бұл өз кезегінде  жұмыстың баяулап, тиісті мерзімінде атқарылмауына апарып соққан.  Алайда, басшылар лауазымдық нұсқаулық бұзылмағандықтан қызметкерлерді жұмыстан шығару мүмкін емес екенін түсінген.

Фото: pixabay.com.

Америкалық Заид Ханның бейнебаяны тез арада миллиондаған қаралым жинады және пікір қалдырушылар көп жұмыс істеп, аз демалып  және мүмкіндігінше тиімді болуға тырысқаны туралы пікірлерін білдірген.  Соның салдарынан олар шаршап, күйзеліске ұшыраған.

 Тренд нарық сарапшыларының назарын аударып, жаңа құбылыс туралы пікірталас тудырды және «тыныш кету» сөз тіркесі оны Коллинздің ағылшын тіліндегі сөздігіне сәйкес 2022 жылдың үздік 10 сөзі мен сөз тіркесі қатарына енгізді.

2023 жылы әлемдегі жетекші сауалнама агенттігі Gallup институты дүниежүзіндегі жұмысшылардың 59%-ы осы стратегияны ұстанатыны, яғни «тыныш жұмыстан шығу» жағдайында еңбек ететіні туралы мәліметтерді жариялады. Дегенмен, сауалнамаға қатысқандардың  көпшілігі қолайлы жұмыс тапса, шын мәнінде істеп жүрген жұмысынан бас тартуға дайын екенін мойындаған.

 Қорытынды

«Тыныш жұмыстан шығу» қызметкерлерге де, жұмыс берушілерге де пайда әкелмейді. Қызметкерлер жұмысқа амалдың жоқтығынан  кіріседі, мейлінше аз тапсырмаларды орындайды және уақытты босқа өткізеді. Ал жұмыс берушілер мұндай кадрлармен не істеу керек екенін және оларды қалай дұрыс ынталандыру керек екенін  білмейді. Керісінше, олар қызметкерлерді ұрыса бастайды, оларды жұмыстан қуады немесе шыдамы таусылған қызметкер өз бетімен кетуді шешеді. 

Сарапшылар екі тарапқа қордаланған мәселелерді ашық талқылауға кеңес береді: бұл бір-бірін жақсы түсінуге және жағдайдан шығудың ең жақсы жолын табуға көмектеседі.