Жоспарлы түрде сіреспеге қарсы вакцинация балаларға алғаш рет 2 айдан бастап, содан кейін 4 және 6 айдан бастап жүргізіледі. Ревакцинация 6 және 16 жаста, одан әрі әрбір 10 жыл сайын ересектерге жүргізіледі. 

Айтпақшы, вакцинаны қолдану басталғаннан бері сіреспе ауруының саны шамамен 99% азайды. Бұл туралы Алматы қаласы Жетісу ауданы санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы  ЭҚжБ бөлім бас маманы Раушан Оразғалиқызы "Сапалы Қазақстан" порталы тілшісіне берген сұхбатында мәлімдеді. 

Алматы қаласының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті тұрғындарға тұрғылықты жері бойынша (немесе БХТ бойынша тіркелген) аумақтық емханаларда сіреспеге қарсы жоспарлы профилактикалық екпелерді уақытылы алуды ұсынады. Теріге немесе шырышты қабаттарға зақым келген жағдайда және үйде босану кезінде дереу медициналық көмекке жүгіну керек.

Сіреспе дегеніміз не?

Сіреспе - бұл малдың қиында немесе адамның дәретінде болатын микробтардың жарақат арқылы организмге түсуі салдарынан пайда болатын ауру. Микроб терең немесе лас жараларға түссе аса қауіпті. Сіреспе – Clostridium tetani бактериясы қоздыратын ауыр инфекция. Бұл бактерия ми мен жүйке жүйесіне әсер ететін токсин шығарады, бұлшықеттің қатаюына әкеледі.

 Сіреспе белгілері.

 Сіреспе белгілері, әдетте, инфекциядан кейін 4-тен 21 күнге дейін басталады. Орташа алғанда, белгілер шамамен 10 күннен кейін басталады. Сіреспенің негізгі белгілеріне мыналар жатады: аузыңызды ашуды қиындатуы мүмкін жақ бұлшықеттерінің қаттылығы, тыныс алуды және жұтуды қиындатуы мүмкін бұлшықет спазмы, жоғары температура терлеу, жылдам жүрек соғысы. Егер емделмеген болса, белгілер келесі күндері күшеюі мүмкін.

Сіреспенің себептері.

Сіреспе бактериялары әдетте топырақта және жылқылар мен сиырлар сияқты жануарлардың көңінде болады. Бұл бактериялар денеден тыс ұзақ уақыт өмір сүре алады. Егер бактериялар ағзаға жара арқылы енсе, олар тез көбейіп, жүйкеге әсер ететін токсинді босатып, бұлшықеттің қатаюы, спазм сияқты белгілерді тудыруы мүмкін. 

Бактериялар сіздің денеңізге келесі жолдармен енуі мүмкін: жаралар, күйік, жануарлардың шағуы, денені тесу, татуировка және инъекция, көз жарақаттары, ластанған дәрілерді, инъекциялау. Сіреспе адамнан адамға таралуы мүмкін емес, дейді Раушан Оразғалиқызы.

 Сіреспені емдеу.

 Кез-келген жараны инфекцияны болдырмау үшін мұқият тазалау керек. Сіреспе ауруы бар жараны дереу медициналық маман емдеуі керек. Сіреспе пайда болуы мүмкін жара: хирургиялық араласуды қажет ететін және 6 сағаттан кешіктірілген жара немесе күйік жойылған тіндердің айтарлықтай мөлшері бар жара немесе күйік көңмен немесе топырақпен байланыста болған кез келген тесу түріндегі жарақат сүйек инфекцияға ұшыраған ауыр сынықтар, мысалы, күрделі сынықтар жүйелік сепсиспен ауыратын науқастардағы жаралар немесе күйіктер. 

Жарасы бар кез-келген науқас сіреспе иммуноглобулинін (TIG) мүмкіндігінше тезірек қабылдауы керек, тіпті олар вакцинацияланған болса да. Сіреспе иммуноглобулинінде Clostridium tetani өлтіретін антиденелер бар. Сіреспе иммуноглобулині венаға енгізіліп, сіреспеден тез арада қысқа мерзімді қорғауды қамтамасыз етеді. TIG тек қысқа мерзімді және вакцинацияның ұзақ мерзімді әсерін алмастырмайды.  Жетісу ауданы санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы  ЭҚжБ бөлім бас маманы Раушан Ахметова. 

Сарапшылар TIG инъекциясын жүкті және емізулі аналарға қауіпсіз енгізуге болады дейді. Дәрігерлер сіреспені емдеу үшін пенициллин немесе метронидазол тағайындай алады. Бұл антибиотиктер бактериялардың көбеюіне және бұлшықет спазмы мен қаттылығын тудыратын нейротоксин түзуіне жол бермейді.

Жұқтыру жолдары

Сіреспе адамнан адамға берілмейді. Сіреспе қоздырғышы адам ағзасына тек зақымдалған тері немесе шырышты қабық арқылы ене алады, ол жарақат, кез-келген дәрежедегі күйік және үсікке шалу, антисанитариялық жағдайда түсік түсіру және босану (үйде босану), жануарлардың шағуы кезінде байқалады. Сіреспе үшін жарақат мөлшері маңызды емес. Сіреспені жұқтыру үшін ластанған затпен аздап кескені жеткілікті.

Сіреспенің инкубациялық кезеңі инфекциядан кейін 3-тен 21 күнге дейін созылады. Көп жағдайда ауру 14 күн ішінде дамиды.